Przegląd i aktualizacja wstępnej oceny ryzyka powodziowego w 3 cyklu planistycznym
Wody Polskie realizują prace związane z przeglądem i aktualizacją dokumentów planistycznych z zakresu zarządzania ryzykiem powodziowym w 3 cyklu planistycznym (2022 – 2027) wdrażania Dyrektywy 2007/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. w sprawie oceny ryzyka powodziowego i zarządzania nim (Dyrektywy Powodziowej).
Zgodnie z ustawą - Prawo wodne wstępna ocena ryzyka powodziowego podlega przeglądowi co 6 lat oraz w razie potrzeby aktualizacji.
W dniu 21 marca 2025 r. zakończyły się prace nad przeglądem i aktualizacją wstępnej oceny ryzyka powodziowego Wykonawcą tego zadania było Konsorcjum, w skład którego wchodził Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy (Lider) i firma Arcadis (Partner).
Cel i zakres WORP
Celem WORP jest oszacowanie ryzyka powodziowego i identyfikacja obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi (ONNP). Dla ONNP w dalszych etapach wdrażania Dyrektywy Powodziowej sporządza się mapy zagrożenia powodziowego i mapy ryzyka powodziowego oraz ustanawia działania w planach zarządzania ryzykiem powodziowym.
Głównym celem przeglądu i aktualizacji WORP w 3 cyklu planistycznym było uzupełnienie danych o powodziach historycznych oraz analiza i ocena zmian ryzyka powodziowego jakie zaszły od ostatniej aktualizacji WORP na obszarze całego kraju, z uwzględnieniem podziału na obszary dorzeczy.
Prace w ramach przeglądu i aktualizacji wstępnej oceny ryzyka powodziowego w 3 cyklu planistycznym objęły m.in.:
- Identyfikację i opis znaczących powodzi historycznych wraz z oceną ich negatywnych skutków powodzi dla: zdrowia i życia, działalności gospodarczej, środowiska
i dziedzictwa kulturowego; - Identyfikację i opis powodzi, które mogą wystąpić w przyszłości (powodzie prawdopodobne) wraz z oceną potencjalnych negatywnych skutków powodzi dla tych samych 4 kategorii, jak wskazanych powyżej;
- Przeprowadzenie prognozy długofalowego rozwoju wydarzeń, w tym w szczególności: zmian zagospodarowania terenu oraz wpływu zmian klimatu na występowanie powodzi;
- Określenie obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi.
Po wykonaniu wszystkich analiz został sporządzony projekt raportu z wykonania przeglądu i aktualizacji WORP, który został poddany konsultacjom i uzgodnieniom wynikającym z ustawy – Prawo wodne.
W projekcie WORP, przygotowanym przez Wody Polskie, została uwzględniona wstępna ocena ryzyka powodziowego od strony morza, w tym morskich wód wewnętrznych. Zgodnie
z ustawą – Prawo wodne za sporządzenie przeglądu i aktualizacji WORP od strony morza odpowiada minister właściwy do spraw gospodarki morskiej.
Wyniki prac
W 3 cyklu planistycznym zidentyfikowano łącznie 1103 rzecznych powodzi historycznych w okresie od 1946 do 2023 r., z czego 304 uznano za znaczące powodzie historyczne.
Przeprowadzone analizy pozwoliły na zidentyfikowanie łącznie 1336 obszarów rzecznych powodzi prawdopodobnych oraz 26 obszarów powodzi prawdopodobnych od budowli piętrzących.
Łączna długość obszarów narażonych na niebezpieczeństwo dla powodzi rzecznych wynosi około 29,8 tys. km. W 3 cyklu planistycznym wyznaczono około 0,4 tys. km nowych odcinków rzek jako obszary narażone na niebezpieczeństwo powodzi.
Rys. 1. Mapa przedstawiająca obszary narażone na niebezpieczeństwo powodzi dla rzek wyznaczone w ramach WORP w 3 cyklu planistycznym
W przypadku powodzi od budowli piętrzących w mocy pozostaje 26 obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi wskazanych w 2 cyklu planistycznym.
Rys. 2. Mapa przedstawiająca obszary narażone na niebezpieczeństwo powodzi od budowli piętrzących wyznaczone w ramach WORP w 3 cyklu planistycznym
Przygotowanie projektu wstępnej oceny ryzyka powodziowego od strony morza, w tym morskich wód wewnętrznych, a w konsekwencji również wyznaczenie obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi od strony morza stanowi zakres kompetencji ministra właściwego do spraw gospodarki morskiej. W 3 cyklu planistycznym określono łącznie 118 ONNP od strony morza. Wszystkie obszary narażone na niebezpieczeństwo powodzi od strony morza, w tym morskich wód wewnętrznych wyznaczone w 1 i 2 cyklu planistycznym pozostają w mocy.
Rys. 3. Mapa przedstawiająca obszary narażone na niebezpieczeństwo powodzi od strony morza wyznaczone w ramach WORP w 3 cyklu planistycznym
Raport z przeglądu i aktualizacji WORP (2025)
Szczegółowy opis metodyki i zakresu opracowania WORP w 3 cyklu planistycznym został przedstawiony w „Raporcie z przeglądu i aktualizacji wstępnej oceny ryzyka powodziowego w 3 cyklu planistycznym” wraz z załącznikami, dostępnym poniżej.
Raport z przeglądu i aktualizacji wstępnej oceny ryzyka powodziowego
Zał. nr 1 Metodyka WORP
Zał. nr 1.1 Struktura bazy danych WORP
Zał. nr 1.2 Opis map WORP
Zał. nr 2 Metodyka WORP od strony morza
Zał. nr 3 Wykaz obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi
Zał. nr 4 Zastawienie znaczących powodzi historycznych oraz powodzi prawdopodobnych
Zał. nr 5 Mapy WORP:
Zał. nr 6 Raport WORP od strony morza
Zał. nr 7 Raport z powodzi we wrześniu 2024 r.
Organy właściwe i jednostki zarządzające
Organy właściwe i jednostki zarządzające w sprawach związanych z wdrażaniem dyrektywy 2007/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. w sprawie oceny ryzyka powodziowego i zarządzania nim zostały opisane w raporcie dostępnym poniżej.
Raport z organów właściwych i jednostek zarządzających w Polsce
